In 5 stappen meer jezelf

Stap 1: ik werd me bewust dat ik mezelf voor de gek hield

Je kunt wel denken dat je lekker bezig bent, maar is dat echt zo? Zijn je mind en je ego wel te vertrouwen? Ik kom veel mensen tegen die denken dat ze goed op weg zijn met hun werk, relatie en persoonlijke ontwikkeling. Zonder dat ze het zelf doorhebben zijn ze continu aan het escapen en vallen weer terug op hun oude patronen die hen uiteindelijk weer in de problemen brengen. Precies wat ik deed.

Hoe weet je of je je echt ontwikkelt? De beste spiegel zijn mensen uit je omgeving die je goed kennen, voorbij de buitenkant, jouw façade. Vraag hun wat zij zien en je krijgt vaak een aardig authentiek beeld van je gedrag en je ontwikkeling. Maar durf je dat? Of houd je ze eigenlijk op afstand en ga je je eigen gang?

Ik ben de echte confrontatie met mijzelf lang uit de weg gegaan. Terugkijkend heb ik het ‘geluk’ gehad dat ik tegen muren aanliep (die ik bij nader inzien zelf had gecreëerd). Zo hevig dat er geen ontsnapping mogelijk was. Ik had mezelf klem gezet door mijn nek uit te steken, risico’s te nemen en samen met anderen een onderneming te starten. Ik kon me achter niemand verschuilen of anderen de schuld geven toen het niet goed ging.

 

Ik moest tweemaal flink mijn neus stoten om te beseffen dat ik het bij mijzelf te zoeken had. Eerst bij inno-V, het bedrijf dat ik mede oprichtte en dat ik 10 jaar gerund had. En vervolgens al een jaar na de start van het mede door mij opgerichte Syndesmo. Heel pijnlijk en zo confronterend, dat de enige uitweg was dieper te gaan kijken en de confrontatie met mijzelf aan te gaan.

 

Hoe pijnlijk het ook was, ik wilde weten wat ik hier zélf in deed. Wat mijn blinde vlekken waren. Ik projecteerde mijn binnenwereld op anderen. Zo zorgde ik dat ik diepere, onderliggende pijn niet hoefde te voelen. Al snel realiseerde ik me: anderen proberen te veranderen heeft geen zin. Het begint bij jezelf.

 

Wat waren mijn eigen vastgeroeste systemen? Waarom heb ik me die aangeleerd, en waarom werken ze nu niet meer in mijn voordeel? En wat heb ík die aarde van ons te bieden, waarom ben ik hier?

Stap 3: inzien dat groeien niet alleen maar ‘leuk’ is

Die mentale modellen, daar had ik lol in. Mooi man, persoonlijke groei!
Maar toen ik werkelijk de confrontatie met mezelf aanging en contact maakte met wat in me leeft, kwam ik niet alleen vreugde tegen maar ook verdriet, haat, liefde, boosheid, angst. Niet allemaal leuk. Wel echt én nuttig voor mijn persoonlijke ontwikkeling.

Ga je die confrontatie aan, dan word je je bewust van je neigingen om emoties te onderdrukken. Je gaat zien dat je in een afgescheiden wereld leeft, afgescheiden om jezelf te beschermen tegen het voelen van diepere pijn – en dat je daarmee het contact met jezelf verliest (en daarmee ook met je omgeving).
Als je eenmaal iets ziet, bén je het niet meer. En vervolgens kun je bewust kiezen: je patroon blijven leven of dieper naar binnen gaan. Naar de innerlijke pijn die onder je onderdrukte emoties zit.

Toen ik dat deed, merkte ik dat het kon integreren en helen. Ik hoefde minder vast te houden aan die afscheiding, die me had beschermd tegen diepe pijn. Niet voor niets haalt je ego – bang voor de pijn – alles uit de kast om je weg te houden van dit soort transformatie.

Wie zelf wil groeien, kan ik alleen maar aanraden om op zoek te gaan naar mensen die het ongemak als ingang gebruiken om te helen. Dat is niet gemakkelijk want er is veel kaf tussen het koren in persoonlijke-ontwikkelingsland. Er is een hele feel-good-business ontstaan. New Age-achtige plekken die vaak contextloze ervaringen aanreiken om je goed te voelen. Leuk voor het moment, maar wat heb je daar structureel aan?

Echt veranderen vraagt om een integrale benadering. In termen van Spiral Dynamics: plekken die niet alleen groen zijn (EQ in de IESberg) maar ook een meer integrale, holistische, turquoise insteek hanteren. Een context die paste bij de sterk veranderende, transformerende wereld.

Ik heb ‘hulp’ gezocht op een plek waar lichaam, geest en ziel geïntegreerd worden.  Daar ben ik echt diep gegaan. Ik kreeg steun om eerlijk naar mijn eigen ontwikkeling en overtuigingen te kijken. En ik vond er – heel belangrijk! – coaches en trainers die mijn verslaving aan theorie, conceptualisaties en zelfbedrog konden doorprikken en die zich niet om de tuin lieten leiden door mijn gewiekste hoofd!  

Stap 4: beseffen dat ik een voedende context nodig had

Gedragsverandering en ondermijnende gewoontes oftewel conditioneringen afleren is ongelooflijk moeilijk. Ik kom veel mensen tegen die vinden dat ze dat zelf moeten kunnen en het dus alléén doen.

Ik heb gemerkt dat ik, en volgens mij iedereen, een stimulerende omgeving nodig heb. Zonder is het niet te doen. Niemand kan over zijn eigen schaduw springen, of – als de baron von Münchhausen – zich aan zijn eigen haren uit het moeras trekken. Daarom is een omgeving die je stimuleert om jezelf te leren kennen en te ontwikkelen, zo belangrijk. Zo kun je van binnenuit veranderen.

Om een duurzame omslag te maken in het leven is een combinatie nodig van:

• persoonlijk leiderschap: de verantwoordelijkheid nemen voor wat je veroorzaakt in de wereld
• een context die je voedt, inspireert, spiegelt en bij de les houdt.

Zonder commitment en een omgeving die je ‘erin houdt’, lukt het vrijwel niemand om ‘door de U te gaan’ (dat je aan de grond zit en niet meer weet wat je moet doen om vooruit te komen – en dan tóch een nieuwe, bewustere weg omhoog te vinden). Daarvoor is het ego te sterk en zit de pijn te diep. Je loopt het grote risico om in je eentje in je eigen valkuilen te vallen.

Mijn verlangen naar groei en een dieper hartscontact was uiteindelijk groter dan mijn angst. Ik was bereid er zekerheden voor op te geven: mijn werk, mijn relatie en mijn huis. Bereid om de confrontatie, de verwarring en een 10x uitvergrotende spiegel aan te gaan. Omdat ik het zo zat was om een onecht leven te leven.

 

Zó oprecht zat was ik het, dat ik de stap heb gezet om ruim 2 jaar lang op een plek te wonen waar ik 365 dagen per jaar bezig was met bewustzijnsontwikkeling. Toen ik dat besluit nam, had ik geen idee wat ik zou gaan ervaren. Ik werd me in die community steeds meer bewust van mijn falen – geen sociaal falen, maar falen om authentiek te leven. En au! wat is dat pijnlijk.

 

Ik werd bijvoorbeeld dagelijks geconfronteerd met mijn neiging om uit contact te gaan. Uit contact met mijzelf en daarmee ook met de ander: ik begon onmiddellijk te reageren of eróver te praten in plaats van te voelen, te ervaren wat een situatie me deed. Of ik werd heel stil en trok me terug.

 

Ook werd ik me meer bewust van mijn verslaving aan mentale modellen en leven vanuit mijn hoofd. En dat ik die nodig had om grip en controle op mijn leven te krijgen. Allemaal patronen om de pijn maar niet te hoeven voelen…

Als je eenmaal het pad opgaat van bewustwording houdt het niet meer op. Het is geen eenmalige ‘fix’, geen dingetje dat je doet en waarna je klaar bent. Het wordt je manier van leven. Niet omdat het ‘moet’ maar omdat je niet anders meer wilt.

De realiteit is dat je zo nu en dan terugvalt. Dan raak je het ‘kwijt’. Kom je in gedoe. Je sluit je af of raakt geïrriteerd. Dan is het goud waard om een omgeving te hebben die je liefdevol ondersteunt als je in een destructief patroon zit. En je vervolgens weer eruit helpt om weer in je kracht te komen.